30. Finał WOŚP w Cieszynie

30.01.2022 r. 

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy tradycyjnie zagrała również w Cieszynie. Przygotowano wiele różnorodnych atrakcji: kiermasz różnorodności, występ Grupy Rekonstrukcyjno-Historycznej OLZA i Military Stars, stoisko Krwiodawstwa PCK Cieszyn. 

Oficjalna inauguracja wydarzenia miała miejsce na cieszyńskim Rynku. Pomimo mroźnej aury atmosferę rozgrzały Mażoretki Dream Stars, a także pełna radości Belgijka w wykonaniu mieszkańców Cieszyna na czele z szefową sztabu. Grupa morsów z Cieszyna i Skoczowa wskoczyła do rzeki i grała razem z Orkiestrą w lodowatej Olzie. 

W strefie dziecka prowadzono warsztaty a dużą popularnością cieszył się Cieszyński Bieg WOŚPowy. Tego dnia nie zabrakło również historycznej prelekcji „W Golęszyckim grodzie...", pokazu ratownictwa OSP z  udziałem ratowników medycznych. Odbyła się także widowiskowa akcja rozcinania samochodu i pokaz piwowarstwa. 

Kolejną atrakcją przygotowaną przez OSP Cieszyn-Pastwiska było miasteczko, w którym można było obejrzeć wozy i sprzęt strażacki oraz za sprawą kuchni polowej, skosztować ciepłej grochówki od Cateringu Żarełko. Wydarzeniom oczywiście towarzyszyły koncerty, które rozgrzewały zimową atmosferę. Wspólne świętowanie zakończyło Cieszyńskie Światełko do Nieba. 

XXV Dni teatru

04.03-06.03.2022 r. 

Po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią koronawirusa do Teatru im. A. Mickiewicza wróciły Dni Teatru. Podczas XXV edycji, wystąpił Teatr Capitol z Warszawy prezentując trzy komediowe spektakle: Małżeństwo to morderstwo, O co biega?, A mi to rybka. Wszystkie w gwiazdorskiej obsadzie. 

24. Przegląd Filmowy Kino na Granicy 

29.04-03.05.2022 r. 

Przegląd Filmowy Kino na Granicy to jedyna taka impreza odbywająca się na polsko-czeskiej granicy w Cieszynie i Czeskim Cieszynie. Stawia na prezentację nowego kina z Polski, Czech i Słowacji – czyli repertuaru, który trudno znaleźć na innych festiwalach. Uczestnicy cenią sobie też możliwość żywego kontaktu z ludźmi filmu: co roku wydarzenie odwiedzają gwiazdy i topowi przedstawiciele środkowoeuropejskiego kina.

Program Kina na Granicy to głównie retrospektywy i cykle tematyczne, spotkania literackie Literatura na Granicy oraz koncerty plenerowe i bardziej kameralne, w klubie festiwalowym. Co roku organizatorzy starają się też zapewnić coś ciekawego dla najmłodszych widzów, którzy biorą udział w przygotowanych specjalnie dla nich spotkaniach i seansach filmowych. 

XXX ŚWIĘTO TRZECH BRACI  

24.06-26.06.2022 r. 

Co koronawirus rozłączył – kultura połączyła ponownie. Po trzech latach przerwy powróciło Święto Trzech Braci. Jubileuszowa 30. edycja była inna niż poprzednie gdyż ze względu na planowany remont Rynku, polska część imprezy odbyła się w nowej przestrzeni – na terenie i w samej Hali Widowiskowo- Sportowej im. Cieszyńskich Olimpijczyków („Lodowisku”). 

Impreza rozpoczęła się w piątkowe popołudnie od tradycyjnego korowodu, który ulicą Głęboką wyruszył na spotkanie mieszkańców i władz Czeskiego Cieszyna w kierunku Mostu Przyjaźni i dalej – na Rynek w Czeskim Cieszynie, gdzie nastąpiła uroczysta inauguracja. W ciągu trzech dni zagrały: orkiestry dęte („Cieszynianka” i zaprzyjaźniona z COKiem Harcerska Orkiestra Dęta z Tczewa), Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej, zabrzmiały piosenki Agnieszki Osieckiej w wykonaniu lokalnych artystów, były programy dla dzieci i światowe przeboje do tańca. Gwiazdami „Sceny nad Olzą”, byli CLEO, a także JACK MOORE – syn legendarnego gitarzysty blues rockowego Gary Moore’a, który przypomniał największe hity z repertuaru ojca oraz rockowa formacja FREE AIR. Koncerty uzupełnił kiermasz handlowo-gastronomiczny i liczne imprezy towarzyszące, które odbywały się w całym mieście.

Święto uzupełniły wieczorne koncerty gwiazd w Hali Widowiskowo-Sportowej. W piątek królował hip-hop – wystąpili OSTR i MEEK, OH WHY?, w sobotę zagrał zespół Afromental, w niedzielę - KULT. 

Święto Herbaty

02.07-03.07.2022 r. 

Święto Herbaty – multikulturalne spotkanie miłośników herbaty, sztuki i samorozwoju jest realizowane już od 2009 r. przez osoby prywatne i organizacje pozarządowe z Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Festiwal ma charakter międzynarodowy, jest przygotowywany w zgodzie z długofalową strategią rozwoju i promocji idei festiwalowych.

Imprezę tworzą doświadczeni animatorzy kultury, artyści, naukowcy i specjaliści z organizacji pozarządowych, gwarantujący wysoki poziom działań organizacyjnych i merytorycznych. Jest to unikalne wydarzenie w skali całego kraju, cieszące się ogromną popularnością zarówno w Polsce, jak i w Czechach. Charakteryzuje się niezwykle różnorodnym programem, a jego znaczną część tworzą degustacje herbat i pokazy herbacianych ceremonii z różnych krańców świata, wykłady i spotkania z podróżnikami oraz koncerty i przedstawienia teatralne.

Festiwal wzbogacają projekcje filmowe poświęcone kulturze herbaty i zwyczajom z nią związanym oraz różnorodny wachlarz warsztatów, zarówno rękodzieła, ceramiki, jak i ruchowych (joga, taniec i teatr). Festiwal stwarza możliwość spotkania miłośników tego napoju i uczestnictwa w szeregu prezentacji, warsztatów i wykładów związanych z samą herbatą, jak również ideami ekologii i zdrowego stylu życia, jest też okazją do zapoznania się z bogactwem kulturowym wielu krajów i narodów. W trakcie tego podróżniczego festiwalu z herbatą w roli głównej i magią w tle, cieszyński Zamek i całe Wzgórze Zamkowe zamieniają się w przestrzeń kreatywności i kultury.

W 2022 r. nie zabrakło różnorodnej oferty warsztatów. Były warsztaty ruchowe, artystyczne, zielarskie, muzyczne, dotyczące rozwoju osobistego, ceremonie uważności i oddechu.

Tegoroczną edycję urozmaicił cykl Spotkania z człowiekiem, którego celem jest promowanie otwartości i wrażliwości na Innego człowieka. W ramach cyklu odbyły się spotkania:

• Białoruś, moja zbrodnia to mój paszport - spotkanie z Szymonem Opryszkiem, niezależnym dziennikarzem, absolwentem Polskiej Szkoły Reportażu,

• Warsztaty Rozmowy dla pokoju z Salam Lab, 

• debata o edukacji z udziałem Mai Hawranek, autorką książki Szkoły, do których chce się chodzić oraz

• spotkania z podróżnikami, żeglarzami, autorami książek i osobami promującymi permakulturę. 

Ciekawym punktem programu była Żywa Biblioteka, podczas której goście mogli porozmawiać z osobami z różnymi doświadczeniami.

Dużym zainteresowaniem cieszyła się strefa relaksu ozdobiona barwnymi dekoracjami, przygotowanymi przez wolontariuszy. Podczas wydarzenia można było zakupić różnorodny asortyment herbaciany, herbacianą ceramikę, biżuterię, rękodzieło i produkty ziołowe. Prawdziwa magia działa się podczas koncertów muzyki na żywo w Rotundzie, gdzie rozbrzmiały instrumenty z całego świata.

Organizatorzy: Fundacja LAJA, Herbaciarnia LAJA, Petrklíč help, opowiadamyoswiecie.pl

Yass Festival

09.09-10.09.2022 r. 

Yass to kameralny slow fest, zorganizowany w niezwykłej przestrzeni zabytkowego Browaru Zamkowego Cieszyn, skierowany dla wszystkich, którzy chcą trochę “zwolnić”, tęsknią za małomiasteczkowością, dobrą muzyką i nie lubią ścisku imprez masowych.

Poza tym Yass, oznacza po prostu “tak”, w języku angielskim “yass” to najradośniejszy sposób powiedzenia „tak”, ale skojarzenia z nurtem muzycznym stworzonym przez Tymona Tymańskiego, Jerzego Mazzolla i Tomasza Gwincińskiego, również są uzasadnione. Trójmiejski nurt Yass, odrodził się w Cieszynie jako Yass! Festival. To właśnie Tymon Tymański z zespołem, 10 września 2021 r., otworzył ten nowy, (nie)zwykły muzyczny slow fest w Polsce.

W 2022 r. na trzech festiwalowych scenach wystąpili m.in. Voo Voo, Pezet, Ralph Kaminski, Organek, Fisz Emade, Natalia Przybysz. 

XXX Festiwal Muzyki Wokalnej „Viva il canto” 

10.09-16.09.2022 r. 

Festiwal Muzyki Wokalnej „Viva il canto” organizowany jest w Cieszynie od roku 1992. Znajdują tu swoją muzykę miłośnicy opery, operetki i musicalu, publiczność oczekująca bardzo znanych, mniej znanych i najnowszych dzieł muzyki wokalno-instrumentalnej, a także ci, którzy lubią jazz i muzykę popularną. Zróżnicowana oferta festiwalowa adresowana jest do starszej i młodszej publiczności, do wytrawnych melomanów i do tych, którzy dopiero chcą rozpocząć muzyczną przygodę, do wszystkich, którzy kochają śpiew.

Jubileuszowa, trzydziesta edycja Festiwalu po przerwie spowodowanej pandemią wrócił z bogatą ofertą dla wszystkich miłośników muzyki na najwyższym poziomie. Festiwalowa publiczność miała okazję obejrzeć m.in. znakomitą inscenizację słynnej operetki króla walca – Johanna Straussa, czyli „Zemstę Nietoperza” w reżyserii Henryka Konwińskiego. Ponadto odbyła się wyśmienita gala z największymi przebojami operowymi, jedno z najpiękniejszych dzieł oratoryjnych, czyli „Mała msza uroczysta” Rossiniego, koncert XIX i XX-wiecznych pieśni polskich i ukraińskich, a także prawykonanie suity inspirowanej muzyką Szymanowskiego. 

XXI Skarby z cieszyńskiej trówły

16.09-18.09.2022 r. 

Skarby z cieszyńskiej trówły, to święto lokalnej kultury łączące tradycję i historię ze współczesnością. Impreza jest okazją do wspomnień, jak dawniej bywało. Dosłownie na naszych oczach odżywają stare zwyczaje, a lokalność staje się wartością. Skarby z cieszyńskiej trówły to wiele ciekawych wydarzeń – spotkania z rzemiosłem, folklorem, sztuką i dizajnem, a także kuchnią regionalną, warsztaty, koncerty, wycieczki, wystawy.

W programie m.in.:

• wystawy poświęcone tradycyjnemu, cieszyńskiemu rzemiosłu oraz jego współczesnym formom,

• Cieszyński Jarmark Rzemiosła,

• konkurs na najlepszy, cieszyński strudel jabłkowy,

• warsztaty rzemieślnicze oraz warsztaty design thinking,

• spotkania i wykłady poświęcone tradycjom i rzemiosłu Śląska Cieszyńskiego,

• warsztaty kulinarne.

31. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Bez Granic/Bez Granic

01.10-08.10.2022 r. 

Międzynarodowy Festiwal Teatralny Bez Granic (początkowo pn. Na Granicy) powstał  z chęci budowania mostów porozumienia ponad granicami, w regionie, gdzie ta potrzeba jest ze szczególnie wyraźna ze względu na uwarunkowania historyczne i ciągle żywe negatywne stereotypy. Inicjatywa zrodziła się u progu wolności. Kiedy zarówno w Polsce, jak i w ówczesnej Czechosłowacji rozpoczynały się przemiany demokratyczne, cieszyńscy aktywiści SPCz oraz czesko-cieszyńscy działacze Forum Obywatelskiego postanowili stworzyć cykliczną imprezę prezentującą, najważniejsze zjawiska teatralne. 

Główną ideą festiwalu jest „przekraczanie”, dlatego też teatry prezentują sztuki nowatorskie, inspirujące, często na pograniczu teatru, sztuk plastycznych i muzyki. Równocześnie, ponieważ festiwal odbywa się w małym mieście/małych miastach rozdzielonych granicą, adresuje swoje propozycje nie tylko do kręgu 'znawców teatru', ale także do zwykłych widzów, mieszkańców regionu, dla których jest znaczącym uzupełnieniem oferty kulturalnej (na co dzień mają głównie do czynienia z propozycjami komercyjnymi).

Międzynarodowe jury w składzie: Dorota Buchwald (PL), Karel Král (CZ), Miron Pukan (SK) zadecydowało, że nagrodę Złamanego Szlabanu w 2022 r. przyzna w trzech kategoriach:

• w kategorii teatrów, dla których podstawą inscenizacji jest literatura nagrodzono „Złamanym Szlabanem“ ex equo: Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy za Sztukę intonacji Tadeusza Słobodzianka i Divadlo pod Palmovkou z Pragi za 294 statečných Tomáša Dianiški,

• w kategorii teatrów, w których lalki są równorzędnymi aktorami i bohaterami „Złamany Szlaban“ przyznano teatrowi Buchty a loutky z Pragi – R.U.R. według Karela Čapka, 

• w kategorii teatrów przekraczających granice gatunków „Złamany Szlaban“ został przyznany teatrowi Divadlo Husa na provázku z Brna za Gadžové jdou do nebe Jiříego Havelki i kolektywu.

W głosowaniu internetowym „Złamany Szlaban – Nagroda Publiczności” widzowie festiwalu przyznali teatrowi Divadlo Pod Palmovkou z Pragi za 294 statečných Tomáša Dianiški (średnia ocen: 4,89).

Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy” w 2022 r. prowadził wszechstronną działalność kulturalno-oświatową. W tym okresie zrealizowano szereg imprez z zakresu różnych dziedzin kultury: muzyki, tańca, plastyki, teatru i folkloru. COK był także organizatorem koncertów, wykładów, konferencji, spotkań autorskich, warsztatów, przeglądów i wystaw.  

Rok 2022 rozpoczął się od działań kulturalnych, związanych z okresem świąteczno-noworocznym. Nie licząc Sylwestra na Rynku, COK zaproponował wydarzenia o charakterze ściśle nawiązującym do tematyki świątecznej: Ekumeniczny Orszak Trzech Króli, który odbył się po przerwie spowodowanej pandemią, Koncert Kolęd ZPiT Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej oraz koncert zespołów Klezmer i Chaim. Kolejnymi dużym wydarzeniem była współorganizacja 30. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz organizacja XXXI Pogrzebu Basów. Z kolei koncert „Być kobietą” stanowił ciekawą ofertę związaną z Dniem Kobiet.

Dom Narodowy gościł również w swoich murach tradycyjne imprezy, odbywające się wiosną. Mowa tutaj o Uroczystościach Ullmannowskich i Przeglądzie Filmowym „Kino na Granicy”. Z kolei dużymi wydarzeniami plenerowymi była impreza „Od brzegu do brzegu – Puck w Cieszynie” poświęcona 20-leciu współpracy obu miast oraz 30. Święto Trzech Braci, na które mieszkańcy czekali całe 3 lata. Podczas licznych koncertów w Hali Widowiskowo-Sportowej im. Cieszyńskich Olimpijczyków wystąpiły gwiazdy polskiej estrady: Cleo, OSTR, Afromental i KULT.

Drugą część roku COK zaczął od letnich spotkań z kinem i muzyką. Ze względu na modernizację Rynku tradycyjny festiwal „Wakacyjne Kadry” miał zupełnie inny charakter, gdyż odbywał się w Kinie „Piast”. By urozmaicić widzom repertuar i niejako zrekompensować brak projekcji „pod chmurką”, dodano seanse z przeznaczeniem dla rodzin z dziećmi. Był to strzał w dziesiątkę, gdyż dodatkowe filmy wyświetlane w każdy piątek o 17:30 wypełniały salę cieszyńskiego kina do ostatniego miejsca. Główne seanse o 20:00 także cieszyły się dużym zainteresowaniem. Podobnie jak tradycyjny cykl koncertów „Lato z Muzyką” w Parku Pokoju, czyli niedzielne spotkania z muzyką klasyczną i rozrywkową w plenerze. Wakacje zakończył z przytupem współorganizując Festiwal Organizacji Pozarządowych „Przekładaniec Cieszyński”, który udało się przeprowadzić na Starym Targu i Wzgórzu Zamkowym.

Jesień stała pod znakiem muzyki i teatru. We wrześniu odbyły się festiwale Viva Il Canto, Yass! Festiwal,  Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Bez Granic” oraz XXXI Międzynarodowa Dekada Muzyki Organowej, Chóralnej i Kameralnej. Dużym zainteresowaniem cieszył się również koncert Moniki Borzym oraz kolejna edycja projektu „Cieszyn śpiewa”, tym razem pod hasłem „Zaduszki Muzyczne”. Rok zakończył Jarmark św. Mikołaja na Starym Targu i koncert Zespołu TGD „Kolędy świata” w Kościele Jezusowym, który COK współorganizował.

W działalności kulturalnej COK nie brakowało również obchodów rocznic patriotycznych. Po przerwie pandemicznej 20 marca zorganizowano Apel Pod Wałką, a 3 maja, tradycyjne uroczystości Narodowego Święta Trzeciego Maja. W drugiej połowie roku uczciliśmy podczas obchodów kolejną rocznicę wybuchu II Wojny Światowej (1 września) oraz Narodowe Święto Niepodległości (11 listopada).

Wybuch wojny na Ukrainie spowodował również konieczność dostosowania oferty dla uchodźców z kraju ogarniętego konfliktem, dlatego w porozumieniu z cieszyńskimi stowarzyszeniami i ruchem „Granica dla granicy” w marcu uruchomiono w COK Świetlicę dla dzieci i młodzieży z Ukrainy. Zorganizowano również szereg koncertów charytatywnych dla Ukrainy.

W 2022 r. odbywały się cykliczne spotkania w ramach Koła Miłośników Gwary Cieszyńskiej i Dyskusyjnego Klubu Propozycji. Od maja do listopada organizowane były również cyklicznie Targi Staroci, których majowa edycja odbyła się na Rynku a od czerwca już na części rolno-spożywczej Targowiska Miejskiego. Nowe miejsce zostało ciepło przyjęte przez wystawców i kupujących. W tej części sprawozdania warto również zwrócić uwagę na nowe pozycje w ofercie kulturalnej Domu Narodowego, czyli spektakl „Dwoje na huśtawce”, zorganizowany w Teatrze im. Adama Mickiewicza, a także występy stand-upowe, które cieszą się sporą popularnością.

Ważnym elementem funkcjonowania COK jest Centrum Folkloru Śląska Cieszyńskiego, w którym stale odbywają się warsztaty, mówiące o tradycjach i aspektach kultury Śląska Cieszyńskiego oraz zachęcające młodych ludzi do poznawania regionu. Dzieci z przedszkoli i szkół podstawowych chętnie uczestniczą w różnorodnych warsztatach artystycznych takich jak: „Brokatowe hoczki”, „Papierowa trówła”, „Tańcząca Cieszynianka” czy „Beskidzka zakładka do książki”. W CFŚC odbywają się również warsztaty nawiązujące do aktualnej pory roku i w ramach tych działań odbyły się warsztaty świąteczne: palmy wielkanocne, papierowe baranki, ozdabianie jajek styropianowych, wyklejanie pisanek, natomiast w maju zorganizowano zajęcia prezentujące zwyczaj stawiania moja, czy miyszania owiec, a także mówiące o życiu na hali. Jesienią dzieci uczestniczyły w warsztatach związanych ze spędem owiec, a w grudniu robiliśmy kartki świąteczne. Odbyły się również „Biało-czerwone warsztaty artystyczne”, które były częścią obchodów Narodowego Święta Niepodległości a pod koniec roku uczestnicy mogli wziąć udział w „Świątecznych warsztatach ceramicznych”.

Jak co roku w wakacje odbyły się półkolonie „Zaczarowany kołowrotek” podczas, których dzieci przez 5 dni poznawały tradycje i zwyczaje regionu. 

Centrum Folkloru Śląska Cieszyńskiego prowadzi również szereg warsztatów wyjazdowych. Od maja rozpoczął się cykl spotkań w Beskidzkim Domu Zielin „Przytulia” w Brennej (warsztaty „Brokatowe hoczki” i „Tańcząca Cieszynianka”). W czerwcu również rozpoczęła się współpraca z Muzeum Beskidzkim w Wiśle, gdzie nasze warsztaty zgromadziły mnóstwo zainteresowanych. Zrealizowano również warsztaty w Czeskim Cieszynie podczas imprezy „Velikonoční Zelený čtvrtek”. 

W maju w przestrzeni Centrum Folkloru Śląska Cieszyńskiego odbył się wernisaż wystawy „Połączeni haftem”, gdzie udział wzięli goście z Pucka, miasta partnerskiego Cieszyna. Zorganizowana z okazji 20-lecia partnerstwa obu miast wystawa prezentowała haft do stroju cieszyńskiego i haft kaszubski. Wystawa trwała miesiąc i zainteresowała wielu miłośników folkloru. Z kolei pod koniec roku w przestrzeni wystawienniczej CFŚC można było podziwiać wystawę prac dzieci „Jesienne drzewa”. 

W wakacje w ramach różnorodnych działań i promocji CFŚĆ odbyły się warsztaty wyjazdowe. W sierpniu stoisko z warsztatami pojawiło się na Gorolskim Święcie w Jabłonkowie i I Karpackiego Zjazdu Muzykantów w Brennej. 

Od września ruszyły się spotkania w pracowni koronki klockowej, gdzie uczestniczki poznają tajniki tworzenia w tej unikatowej technice. W październiku miało miejsce spotkanie poetyckie z Krystyną Kurzycą, która zaprezentowała swoje wiersze z najnowszego tomiku „W promieniach nadziei”. W listopadzie odbyły się dwudniowe przesłuchania w ramach XVIII Konkursu Gwar „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy”, w którym udział wzięło ponad 120 dzieci. Finał odbył się w połowie grudnia na Sali widowiskowej COK. W grudniu także miała miejsce promocja najnowszej publikacji Prof. Daniela Kadłubca „ Jak sie u nas opowiado”. 

W COK funkcjonują dwie przestrzenie wystawiennicze – Miejska Galeria Sztuki Współczesnej 12 i Galeria Ceglana. 

W Galerii 12 w pierwszej połowie roku można było zobaczyć wystawy: „P-books / wyd. III / Od projektu do czytania”, „Ludzie Torfowisk” Joanny Zdzienickiej i Pawła Szeibela, „Fauna i Zmora” Pauliny Poczętej oraz „Portret Pamięci” Klaudii Króliczek i Natalii Sitko. W drugiej połowie roku można było zwiedzić wystawy: „Więzi” Aleksandry Kopel, Kingi Janickiej, Patrycji Dudy i Kateriny Nosenko, „Prezentacje CTF 2022” oraz „Kwiaty białe jak kości” Marty Szulc i Małgorzaty Szandały. 

Z kolei Galeria Ceglana zorganizowała wystawy artystów z dziedziny fotografii, malarstwa, rysunku i ikon: „Spojrzeć inaczej – 15-lecie Dziennego Ośrodka Wsparcia”, „Cieszyńskie akcenty” Agnieszki Pawlitko, „SAP 2022 PL/CZ”, „Pocztówka do Anioła – namaluj swoje marzenia”, „Tessellis” – wystawa mozaiki ceramicznej, „Między Wschodem a Zachodem” – wystawa ikon oraz malarstwa Jerzego Wojtowicza, „50-lecie Cieszyńskiego Klubu Hobbystów”, „Rynek” – wystawa fotografii CTF, „Smalt – współczesna forma emalii artystycznej” Elżbiety Kuraj oraz „COKowe opowieści” – wystawa pracowni fotografii i nowych mediów, działającej w COK. 

Projekty zewnętrzne i pozyskane środki na ich realizację

W pierwszej połowie 2022 r. zakończyła się realizacja projektu „Dostępni. COK w sieci kultury”. W ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Konwersja cyfrowa domów kultury” instytucja pozyskała prawie 93 tys. złotych z przeznaczeniem na zakup sprzętu nagłośnieniowego, oświetleniowego, aparatów fotograficznych, komputerów i oprogramowania. Dodatkowo pracownicy COK  skorzystali z bogatego pakietu bezpłatnych szkoleń – stacjonarnych i online, m.in. z realizacji dźwięku i obrazu, marketingu w sieci, projektowania oferty kulturalnej z uwzględnieniem działań w sieci i wykorzystania odpowiednich narzędzi. 

Łącznie w 2022 r. pozyskano ok. 306.000 zł z funduszy zewnętrznych. Zrealizowano z nich dwa duże projekty – „Dom Narodowy dostępny dla wszystkich”, finansowany z projektu „Kultura bez barier”, realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, oraz „Świąteczna Tradycja”, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego poprzez Fundusz Mikroprojektów Těšínské Slezsko – Śląsk Cieszyński w ramach Programu Interreg V-A Czechy – Polska 2014-2020. 

„Dom Narodowy dostępny dla wszystkich” to nazwa projektu, który uzyskał dofinansowanie z programu „Kultura bez barier”, którego operatorem jest PFRON. Kwota 141.500 zł zostanie wydana na zwiększenie dostępności Domu Narodowego dla osób z ograniczeniami i specjalnymi potrzebami, w głównej mierze z niepełnosprawnością wzroku i słuchu. Zakupiona zostanie m.in. pętla indukcyjna, odpowiednio oznakowane zostaną pomieszczenia w instytucji, a także powstanie film promocyjny z audiodeskrypcją i tłumaczeniem w języku migowym. Zmodernizowana zostanie również strona internetowa COKu, a ponadto odbywają się liczne warsztaty, koncerty, spotkania i wystawa.

Z Programu Interreg V-A Republika Czeska – Polska Euroregionu Śląsk Cieszyński budżet COK zasiliło 31.249,80 euro (ok. 150 tys. zł) na realizację projektu „Bożonarodzeniowa tradycja”. Większość tej kwoty pochłonął zakup hali namiotowej (20 x 10 m) oraz organizacja świątecznego Jarmarku Świętego Mikołaja. Namiot posłuży w przyszłości organizatorom imprez i festiwali na terenie obu miast.

Dodatkowo z ZAiKS pozyskano 15.000 złotych na organizację koncertu w ramach przeglądu Kino na Granicy. 

Zespoły ćwiczące w Cieszyńskim Ośrodku Kultury systematycznie biorą udział w pokazach, reprezentują Cieszyn na imprezach, konkursach ogólnopolskich, festiwalach. Zespół taneczno-mażoretkowy „Cieszyńskie Gwiazdeczki” zdobył szereg nagród na konkursach międzynarodowych, natomiast Miejska Orkiestra Dęta „Cieszynianka” dbała o oprawę muzyczną szeregu wydarzeń miejskich, jak również występowała w ościennych miejscowościach.

W ramach stałej popołudniowej działalności klubowej w kołach zainteresowań spotykali się:

• Cieszyński Klub Hobbystów, organizując Targi Staroci,

• CTF – Cieszyńskie Towarzystwo Fotograficzne,

• Dyskusyjny Klub Propozycji – Koło nr 2 MZC,

• Koło Miłośników Gwary Cieszyńskiej „ Rzóndzymy, rozprawiomy i spywómy i ni jyny”. 

W Teatrze im. A. Mickiewicza w okresie od 01.01.2022 r. do 31.12.2022 r. odbyły się 123 imprezy artystyczne, które obejrzało 51.291 widzów, to średnio 466 osób na jednym wydarzeniu, co daje 78% wskaźnik frekwencji. 

Wydarzenia gościnne w teatrze:

• koncerny - 33, 

• spektakle teatralne - 42, 

• spektakle kabaretowe - 4, 

• imprezy okolicznościowe - l0, 

• festiwale - 3, 

• spektakle i koncerty dla dzieci i młodzieży - 12, 

Odbyło się także 15 projekcji filmowych w ramach pięciodniowego przeglądu filmowego ,,Kino na Granicy" oraz 5 spektakli teatralnych w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego ,,Bez Granic". W ramach cyklu ,,Bliżej Teatru" dzieci i młodzież szkolna uczestniczyła w 10 spotkaniach o charakterze poznawczo-edukacyjnym.

Imprezy gościnne, które na stałe weszły do kalendarza imprez artystycznych:

• Jasełka Tradycyjne,

• Koncert karnawałowy,

• Dni Teatru,

• Misterium Męki Pańskiej,

• Przegląd Filmowy ,,Kino na Granicy",

• Występy uczniów Szkoły Muzycznej,

• Noc Muzeów,

• Festiwal Muzyki Wokalnej ,,Viva il canto",

• Gość oczekiwany,

• Międzynarodowy Festiwal Teatralny ,,Bez Granic".

Poniżej wykaz wybranych imprez zorganizowanych w teatrze:

• w styczniu - 11 spektakli - "Jasełka Tradycyjne" w wykonaniu Zespołu Teatralnego przy Parafilii św. Elżbiety w Cieszynie,

• w lutym - Noworoczny Koncert Wiedeński; spektakl - komedia kryminalna "Znaczek miłości"; koncert Kasi Kowalskiej,

• w marcu - Koncert 10 Tenorów; XXV Dni Teatru - Teatr Capitol z Warszawy, w ramach których można było zobaczyć trzy spektakle teatralne: "Małżeństwo to morderstwo", "O co biega?", "A mi to rybka"; koncert Krystiana Ochmana; spotkanie z Agatą Romaniuk autorką książki dla dzieci "Kocia szajka i duchy w teatrze"; koncert Krzysztofa Cugowskiego; koncert Orkiestry Kameralnej ARTIS pod batutą J.CH. Hauptmanna; muzyczny spektakl dla całej rodziny "Strażak SAM na żywo"; "Liga młodych kreatorów",

• w kwietniu - dziewięć spektakli "Misterium Męki Pańskiej" w wykonaniu Zespoły Teatralnego przy Parafii św. Elżbiety w Cieszynie; Koncert "Dziecięce spotkanie z folklorem" w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej; przegląd filmowy - "Kino na Granicy",

• w maju - przegląd filmowy ,"Kino na Granicy"; 4 spektakle szkoły tańca PeDeBe - Fundacja STER - "Ekologiczny armagedon 2020"; koncert majowy - organizowany przez Macierz Ziemi Cieszyńskiej, dwa spektakle teatralne ,,Niespodziewany powrót"; spektakl baletowy dla dzieci "W teatrze cudów"; spektakl komediowy ,,Klimakterium i już"; z okazji "Dnia Matki" - koncert Anny Wyszkoni; galowy koncert jubileuszowy Uniwersytetu Śląskiego Filia w Cieszynie; "Cieszyńska Noc Muzeów",

• w czerwcu - spektakl teatralny "Dwoje na huśtawce"; koncert uczniów PSM I i II stopnia w Cieszynie; koncert charytatywny na rzecz cieszyńskiego hospicjum w wykonaniu uczniów II LO im. M. Kopernika w Cieszynie, spektakl "La Bombe"; koncert taneczny Studia tańca "RELEVE", dwa koncerty galowe Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej; koncert Edyty Geppert,

• w sierpniu - inauguracja XXXll Letniej Szkoły Języka, Literatury i Kultury Polskiej; uroczyste obchody jubileuszu 400-lecia Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety III Zakonu Regularnego św. Franciszka w Cieszynie oraz koncert w ramach organizacji pozarządowych organizowany przez Stowarzyszenie "Być Razem" - zespół ,"Raz Dwa Trzy",

• we wrześniu - jubileusz 30-lecia powołania Państwowej Straży Pożarnej oraz 100-lęcie utworzenia Głównego Związku Straży Pożarnych RP, jubileusz 10-lecia BEST Autotech w Skoczowie; w ramach XXX Festiwalu Muzyki Wokalnej "Viva il canto" - "Zemsta nietoperza" w wykonaniu Opery Śląskiej w Bytomiu; koncert jubileuszowy Stowarzyszenie Artis Symphony Orchestra, spektakl dla młodzieży "Makbet" w wykonaniu artystów Sceny Polskiej teatru w Czeskim Cieszynie; spektakl komediowy "Wieczór Panieński Plus", inauguracja roku akademickiego 2022/2023 Uniwersytetu Trzeciego Wieku,

• w październiku - XXXI Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Bez Granic" organizowany w ramach którego można było uczestniczyć w pięciu spektaklach; inauguracja roku akademickiego Akademia WSB; spektakl muzyczny "Pani Pylińska i sekret Chopina" - z okazji 50-lecia pracy artystycznej Joanny Żółkowskiej, dwa spektakle teatralne "Życie trzy wersje"; z okazji 104 rocznicy powołania Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego koncert zespołu "Śląsk" - "A to Polska właśnie"; koncert zespołu Kombi; koncert Haliny Młynkowej; koncert charytatywny I Liceum Ogólnokształcącego im. A. Osuchowskiego w Cieszynie - "Z serca dla serc",

• w listopadzie - koncert Piotra Cugowskiego; koncert Patrycji Markowskiej; uroczysta sesja Rady Samorządów Ziemi Cieszyńskiej połączona z wręczeniem Laurów Złotej oraz Srebrnych Cieszynianek; sześć przedstawień "Gość Oczekiwany" w wykonaniu Zespołu Teatralnego przy Parafii św. Elżbiety w Cieszynie; dwa spektakle o tematyce ekologicznej "Jeżyk" i "Najważniejsza lekcja" przeznaczone dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych; operetka "Baron Cygański" w wykonaniu artystów Opery Śląskiej z Bytomia; koncert uczniów PSM im. J. Paderewskiego w Cieszynie; koncert "Muniek Staszczyk i przyjaciele" oraz koncert "10 Tenorów", 

• w grudniu - dwa koncerty Leszka Możdżera; spektakl w wykonaniu artystów baletu Opery Kijowskiej "Śpiąca Królewna"; koncert Jacka Cygana "Czas nas uczy pogody"; koncert Grażyny Brodzińskiej; premiera Kabaretu Młodych Panów; dwa koncerty kolęd "Dzieci śpiewają kolędy" oraz dwie Gale Sylwestrowe - "Muzyka magicznej nocy".

• W lutym zorganizowano cykl warsztatów dla dzieci Zimowe historie, podczas których najmłodsi mieli możliwość poznania tkactwa oraz wyplatania makram, zaprojektowania menu, stworzenia własnej maski weneckiej, zrobienia mini szklarni, zaprojektowania plecaka, ale także stworzenia ozdób z masy porcelanowej. Zajęcia prowadzone były przez pracowników działu turystyki i wzornictwa,

• W kwietniu Zamek gościł grupę pracowników Narodowego Instytutu Dziedzictwa – terenowych koordynatorów niematerialnego dziedzictwa kulturowego,

• Rolę dobrego projektowania, a także szerzej – działalność Zamku, zaprezentowano podczas spotkań z seniorami z cieszyńskiego UTW (12.05.), kilku wykładów dla studentów przedsiębiorczości bielskiej ATH oraz wizyty grupy studentów Uniwersytetu Śląskiego, a także seniorom w trakcie Weekendu z Seniorem zorganizowanego w dniach 1-2 października 2022 r.,

• Uwzględnianie zasad dostępności w funkcjonowaniu instytucji kultury na przykładzie Zamku Cieszyn stało się także tematem wystąpienia w trakcie seminarium z cyklu Akademii Samorządowej pn. „Otoczenie przyjazne seniorom: mieszkanie, infrastruktura, miasto”, zorganizowanego 26 maja w ramach inicjatywy Obserwatorium Procesów Miejskich i Metropolitarnych, 

• Po raz kolejny Zamek podjął także współpracę ze Stowarzyszeniem Kraina św. Anny z Krapkowic. Na zlecenie stowarzyszenia Zamek realizuje część zadań w ramach projektu „Dizajn a wzory regionów”, w ramach którego twórcy i rzemieślnicy z terenu Opolszczyzny i Podhala podejmują współpracę z projektantami. W czerwcu pracownicy Zamku przygotowali i moderowali dwudniowe szkolenie kompetencyjne, przedstawili także problematykę projektowania w oparciu o tradycję, projektowania usług i współpracy z projektantem. Zaproszeni eksperci przedstawili z kolei kwestie budowania marki regionu, promocji regionu w oparciu o dziedzictwo kulturowe oraz wdrażania produktów na rynek. W ramach tej samej współpracy, jesienią, na zlecenie Stowarzyszenia Kraina Świętej Anny przeprowadzono badania etnograficzne haftu opolskiego na podstawie, których opracowano Raport haftu opolskiego oraz Wzornik haftu opolskiego,

• W dniu 14 czerwca 2022 r. w Zamku odbyło się spotkanie Rady Programowej instytucji,

• W październiku 2022 r. NID i Centrum Archiwistyki Społecznej gościł u nas z projektem „Zapis tradycji – edycja Śląsk cieszyński”, przedstawiając depozytariuszom z naszego regionu i nam w jaki sposób archiwizować zasoby niematerialnego dziedzictwa.

W 2022 r. ZPiTZC im. J. Marcinkowej koncertował 31 razy. Koncerty, które udało się zrealizować to:

• • koncerty kolęd,

  • koncerty grup dziecięcych,

  • estrady,

  • koncerty galowe całego zespołu.

Do najważniejszych wydarzeń w 2022 r. dla Zespołu należą trzy koncerty galowe, które odbyły się w cieszyńskim teatrze. W kwietniu grupy dziecięce zespołu obchodziły jubileusz 30-lecia działalności, zaś w czerwcu, po ponad dwuletniej przerwie, zorganizowano dwa koncerty, podczas których zespół zaprezentował się w całej okazałości (wszystkie grupy).

Również w kwietniu zespołowa młodzież uczestniczyła w warsztatach pieśni norweskich w ramach współpracy z ZPiT „Śląsk” i realizacji projektu polsko-norweskiego.

W maju jedna z grup dziecięcych uczestniczyła w weekendowych warsztatach artystycznych w Koszęcinie, na które zostaliśmy zaproszeni przez ZPiT „Śląsk”. Podczas pobytu wykonano również profesjonalną sesję zdjęciową oraz nagrano Hymn Stanisława Hadyny „Mowo moja”.

Na przełomie maja i czerwca rozpoczęto nagranie, pierwszej w historii zespołu, płyty w wykonaniu grup dziecięcych. Finalizacja nagrania nastąpiła w styczniu 2023 r.

26 czerwca grupy dziecięce wystąpiły podczas Święta Trzech Braci, zaś w terminie od 30 czerwca do 3 lipca 30 osobowa grupa tancerzy, chórzystów i kapeli uczestniczyła w wyjeździe do Pucka w ramach obchodów 20-lecia współpracy miast.

W lipcu estrada zespołu koncertowała podczas dwóch jubileuszy 50-lecia pożycia par małżeńskich (Cieszyn, Strumień) oraz w dwóch Domach Spokojnej Starości, na terenie Cieszyna.

We wrześniu oprócz dożynek, grupy koncertowały na Dniu Seniora w Krasnej oraz podczas Skarbów z Cieszyńskiej Trówły. Jedna z grup dziecięcych uczestniczyła w konkursie „Śląskie Śpiewanie” zdobywając wyróżnienie.  

Od lutego Zespół uczestniczył w opracowywaniu scenariusza i reżyserii filmu edukacyjnego o tematyce dożynkowej, którego nagranie nastąpiło na przełomie lipca/sierpnia, zaś jego uwieńczeniem był koncert na dożynkach powiatowych w Hażlachu 3 września.

Od października cały zespół zaczął solidne przygotowania do ogromnego widowiska jasełkowego „Nad Betlejem”, które można był podziwiać w cieszyńskim teatrze początkiem stycznia 2023.