W 2022 r. MOPS pozyskał środki z Funduszu Solidarnościowego na realizację Programu "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej". Pozwoliło to na zapewnienie usług asystenta w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym, dedykowaną osobom niepełnosprawnym. Celem programu była poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w środowisku, zwiększenie możliwości zaspokajania ich potrzeb oraz włączenie osób niepełnosprawnych w życie społeczne. 

W 2022 r. z programu skorzystało 35 osób niepełnosprawnych.

W 2022 roku na terenie Cieszyna funkcjonowało 5 Żłobków sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku do lat 3, w tym:

• dwa Oddziały Żłobków Miejskich:

  • • Oddział Nr 1 przy ul. Ks. Trzanowskiego 2,

    • Oddział Nr 2 przy ul. Moniuszki 13,

• trzy Żłobki Niepubliczne:

  • • Żłobek Integracyjny "Tup Tup" przy ul. Katowickiej 49,

    • Żłobek Uniwersytecki "Tup Tup" przy ul. Paderewskiego 6,

    • Niepubliczny Żłobek Anglojęzyczny The Oxford Kids przy ul. Sejmowej 9.

Wg stanu na dzień 31 grudnia 2022 r. w ww. żłobkach łączna liczba miejsc wynosiła 269, w tym:

• 167 miejsc w Żłobkach Miejskich,

• 102 miejsca w Żłobkach Niepublicznych.

Rodzicom zamieszkałym na terenie Gminy Cieszyn przysługiwała ulga w opłacie w wysokości 50% - ponosili opłatę w wysokości 602,00 zł. Rodzicom posiadającym Cieszyńską Kartę Dużej Rodziny przysługiwała 60% ulga w opłacie – płacili 481,60 zł. Poza opłatą stałą rodzice ponosili jeszcze odpłatność za posiłki w wysokości 9 zł za dzień.

W styczniu 2022 roku weszła w życie ustawa o Rodzinnym Kapitale Opiekuńczym, przyznająca rodzicom drugich i kolejnych dzieci w rodzinie, w wieku od ukończenia roku do ukończenia trzech lat świadczenie w wysokości 500 zł na miesiąc. Dzieci nie uprawnione do rodzinnego Kapitału Opiekuńczego otrzymały dofinansowanie do opłaty stałej za pobyt w żłobku w wysokości 400 zł.

W 2022 r. Gmina Cieszyn udzieliła dotacji celowej na dzieci objęte opieką w żłobkach niepublicznych w łącznej wysokości 132.928 zł. 

W 2022 r. Dom Spokojnej Starości kontynuował swoje podstawowe zadanie w ramach opieki nad osobami w podeszłym wieku w różnym stanie zdrowia. Świadczono szeroką gamę usług opiekuńczych, bytowych i wspomagających w oparciu o indywidualne potrzeby mieszkańców. W zakresie sprawowania opieki nad mieszkańcami wykonywane były czynności opiekuńcze polegające na udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, pielęgnacji, jak również udzielaniu niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych.

W 2022 r. przyjęto 21 mieszkańców.

W II półroczu 2022 r. wykonano opracowanie koncepcji zagospodarowania terenu pn. "Klub Seniora" na terenie ogrodu Domu Spokojnej Starości. Dzięki współpracy z Fundacją Św. Mikołaja i Fundacją Św. Elżbiety Węgierskiej mieszkańcy otrzymali wartościowe paczki na Mikołaja i pod choinkę.

W geście solidarności z Ukrainą na cieszyńskim Ratuszu wywieszone zostały ukraińskie flagi. W związku z agresją rosyjską na Ukrainę Urząd Miejski w Cieszynie uruchomił specjalny adres mailowy, pod którym można było zgłaszać chęć pomocy społeczności ukraińskiej.

• Ośrodek zajmował się przyjmowaniem wniosków i wypłatą jednorazowego świadczenia w wysokości 300,00 zł dla obywateli Ukrainy. W 2022 r. do Ośrodka wpłynęło 660 wniosków dla 1.038 świadczeniobiorców. Wypłacono świadczenia w łącznej kwocie 311.400,00 zł,

• Ośrodek zajmował się przyjmowaniem wniosków i wypłacaniem świadczeń pieniężnych przysługujących z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Liczba osób, które w 2022 r. wnioskowały o to świadczenie wynosi 220, a łączna kwota wypłacona wnioskodawcom wyniosła 2.699.240,00 zł,

• Ośrodek odpowiedzialny był również za sprawowanie nadzoru nad realizacją praw i obowiązków opiekunów tymczasowych, ustanowionych przez sąd opiekuńczy dla małoletnich obywateli Ukrainy pozostających bez opieki osób dorosłych. Nadzór sprawowali pracownicy socjalni Zespołu ds. wspierania rodziny i pieczy zastępczej Ośrodka. W 2022 r. nadzór sprawowany był nad 28 opiekunami tymczasowymi, pod których opieką znajdowało się 34 dzieci,

• Zapewniał także bezpłatną pomoc psychologiczną dla obywateli Ukrainy. Pomoc świadczona była przez psychologa z Ukrainy. W 2022 r. skorzystały z niej 3 osoby,

• Ośrodek zajmował się zapewnianiem posiłku dla dzieci i młodzieży w szkole oraz wyżywieniem dzieci w przedszkolach. W 2022 r. z posiłków w szkołach skorzystało 114 dzieci, a w przedszkolach 60 dzieci,

• Ośrodek przyznał także 1 osobie z Ukrainy zasiłek stały i sprawił pochówek 3 dzieciom,

• W roku 2022 w zakresie świadczeń rodzinnych obywatele Ukrainy złożyli w Ośrodku:

  • • 100 wniosków o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami,

    • 6 wniosków o zasiłek pielęgnacyjny,

    • 2 wnioski o świadczenie pielęgnacyjne,

    • 4 wnioski o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. „becikowe”,

    • 2 wnioski o świadczenie rodzicielskie.

• Wypłacono świadczenia rodzinne w kwocie 94.093,28 zł.

W okresie od 1 września 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. gmina Cieszyn realizowała projekt współfinansowany przez Unię Europejską pod nazwą „Usługi społeczne na rzecz ograniczenia skutków kryzysu wywołanego konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy – Miasto Cieszyn” w trybie nadzwyczajnym w ramach Osi Priorytetowej IX Włączenie Społeczne, Działanie 9.2 Dostępne i efektywne usługi społeczne i zdrowotne Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Projekt będzie kontynuowany do 30 czerwca 2023 r. 

Jego celem jest poprawa funkcjonowania rodzin dotkniętych skutkami kryzysu migracyjnego związanego z wojną na terytorium Ukrainy poprzez zapewnienie usług społecznych z zakresu wsparcia rodziny. 

Realizatorami projektu są: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Biblioteka Miejska w Cieszynie, Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi w Cieszynie i Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Powiatowy w Cieszynie.

W 2022 r. w ramach projektu utworzone zostały przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci nowe miejsca w placówce wsparcia dziennego – Świetlicy Środowiskowej „Przytulisko” dla dzieci z Ukrainy, organizowane były także dodatkowe zajęcia aktywizujące dzieci i młodzież w tej placówce. 

Biblioteka Miejska organizowała zajęcia integracyjne dla dzieci i kurs języka polskiego dla dorosłych, a Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej zapewniał wsparcie tłumacza języka ukraińskiego oraz wsparcie pracownika merytorycznego. W 2022 r. z projektu korzystały 52 osoby z Ukrainy.

• W okresie od 14 września do 23 grudnia 2022 r., na podstawie złożonego do Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Bielsku-Białej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej zapotrzebowania, Fundacja ADONAI jako podmiot ekonomii społecznej zapewniała obiady dla obywateli Ukrainy. Z tej formy pomocy skorzystało 75 osób,

• Obywatele Ukrainy otrzymywali także żywność w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020 dla mieszkańców Cieszyna oraz obywateli Ukrainy. Z tej formy pomocy skorzystało 1.127 osób.

W dniu 16 marca w budynku Urzędu Miejskiego przy ul. Kochanowskiego zorganizowano i uruchomiono „centrum informacyjne”, gdzie obywatele Ukrainy w jednym miejscu mogli wyrobić nr PESEL, zrobić zdjęcie do dokumentu, złożyć dokumenty potrzebne do uzyskania świadczeń pieniężnych i założyć konto bankowe. Podczas wykonywania tych czynności na miejscu byli tłumacze – wolontariusze, którzy pomagali w wypisaniu dokumentów, wyjaśniali pojęcia, zagadnienia. 

W pierwszych dwóch miesiącach działania punktu udzielono wsparcia około 800 uchodźcom (w tym ok. 650 osobom w ciągu 2 tygodni marca). Centrum informacyjne, oprócz pracowników Urzędu Miejskiego, obsługiwane było przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fotografa i przedstawicieli 2 banków. Wydział Spraw Obywatelskich, od marca do końca grudnia nadał 1166 osobom numery PESEL „UKR”.

Pracownicy MCZK zbierali, poprzez e-mail ukraina@um.cieszyn.pl, informacje na temat osób chcących udzielić wsparcia obywatelom Ukrainy uciekającym przed konfliktem zbrojnym, w następującym zakresie:

• 138 osób oferujących swoją pomoc w ramach wolontariatu,

• 105 osób oferujących miejsca kwaterunkowe,

• 27 osób oferujących swoją pomoc jako tłumacze,

• 22 osoby oferujące pomoc w zakresie transportu,

• 17 osób oferujących pomoc psychologiczną,

• 8 osób oferujących pomoc materialną,

• 3 osoby oferujące bezpłatną pomoc prawną,

• 3 osoby oferujące pomoc medyczną,

• przyjęto również 120 zgłoszeń osób potrzebujących pomocy.

W dniach 14 marca - 11 kwietnia 2022 r. COK Dom Narodowy uruchomił Świetlicę dla dzieci obywateli Ukrainy.

W 2022 r. z usług Żłobków skorzystało 12 dzieci z Ukrainy. Na 31.12.2022 r. w Żłobkach przebywało 4 dzieci. Udzielono wsparcia rodzicom dzieci z Ukrainy w ubieganiu się o dofinansowanie opłaty za pobyt dziecka w żłobku przyznawane przez ZUS.

Obywatele Ukrainy uzyskali czasowe uprawnienie do bezpłatnego uzyskania karty miejskiej obowiązującej w komunikacji miejskiej. 22 kwietnia 2022 r. została wprowadzona dla obywateli Ukrainy ulga w wysokości 100% we wszystkich strefach komunikacyjnych podczas przejazdów środkami cieszyńskiej komunikacji miejskiej, co w okresie od 22 kwietnia 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. uprawniało obywateli Ukrainy do bezpłatnych przejazdów cieszyńską komunikacją miejską pod warunkiem posiadania karty miejskiej. 

• Jednostki miejskie chętnie włączyły się w organizację rożnego rodzaju zbiórek artykułów pierwszej pomocy, zabawek na rzecz obywateli Ukrainy. Zbiórki takie zostały zorganizowane w Przedszkolu nr 1, Przedszkolu nr 4, Przedszkole nr 7, Przedszkolu nr 8, Przedszkolu nr 9, Przedszkolu nr 16, Przedszkolu nr 17, Przedszkolu nr 18, Przedszkolu nr 19, Przedszkolu nr 20, Szkole Podstawowej nr 1, Szkole Podstawowej nr 3, Szkole Podstawowej nr 5, Szkole Podstawowej nr 7, Szkolnym Schronisku Młodzieżowym.

• Od dnia 25 lutego 2022 roku w Straży Miejskiej w Cieszynie utworzono punkt zbiórki potrzebnych artykułów, odzieży, żywności, środków higieny i leków dla uchodźców z Ukrainy. W pierwszych trzech dniach (25, 26, 27 luty 2022 roku) wszystkie pomieszczenia dostępne w siedzibie Straży Miejskiej w Cieszynie przy ul. Limanowskiego 7 zapełniły się przyniesionymi rzeczami dla Uchodźców. Zorganizowano transport 12 busów, którymi przewieziono wszystkie przedmioty do utworzonego punktu zbiórki w Miejskich Halach Targowych, wynajmowanego przez Miejski Zarząd Dróg. W kolejnych dniach punkt przyjęć darów dla uchodźców był prowadzony stale w Straży Miejskiej w Cieszynie w trybie 24h/dobę, a dostarczone rzeczy sukcesywnie przewożono do punktu w Miejskich Halach Targowych w Cieszynie. 

• W pierwszym okresie po wybuchu wojny na Ukrainie gmina uruchomiła w Miejskich Halach Targowych Punkt z darami dla uchodźców z Ukrainy. Dzięki dobrej woli i zaangażowaniu mieszkańców Cieszyna zebrano wiele produktów (ubrania, środki higieniczne, artykuły chemii gospodarczej, żywność), które następnie przekazywane były zainteresowanym obywatelom Ukrainy. W pierwszym okresie Punkt prowadzony był przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przy wsparciu pracowników Zamku Cieszyn. Następnie, gmina zleciła jego prowadzenie Stowarzyszeniu Pomocy „Kraina Marzeń”. Stowarzyszenie otrzymało dwukrotnie dotację z budżetu gminy Cieszyn w łącznej kwocie 19.824,65 zł na realizację zadania publicznego pod nazwą „Organizacja i prowadzenie magazynu darów dla uchodźców wojennych z Ukrainy w Miejskich Halach Targowych w Cieszynie”. Punkt działał do początku lutego 2023 roku.

• Urząd Miejski zorganizował pomoc humanitarną dla miasta Perejasław na Ukrainie. W dniu 25 marca wysłano 4 palety artykułów (żywność, koce, środki higieniczne, pampersy, power banki).

• Współpracowano z firmami na terenie Cieszyna, które organizowały zbiórki najbardziej potrzebnych produktów lub wspierały działania gminy w zakresie finansowym, rzeczowym lub świadcząc usługi. Były to: PPG Cieszyn S.A., NORDflam HS Sp. z o.o., Mondelez Polska Sp. z o.o., KARTON-PAK, Lakma Strefa Sp. z o.o., FlixBus, PPHU Ekoplast-Produkt s.c., PROMOT Zakłady Metalowe Sp. z o.o.

W przedszkolach, dla których organem prowadzącym jest Burmistrz Miasta Cieszyna, dzieciom z Ukrainy zapewniono możliwość:

• Wsparcia psychologiczno-pedagogicznego – logopedy, psychologa i pedagoga specjalnego (zarówno dla dzieci jak i rodziców).

• Dofinansowania żywienia dzieci z Ukrainy.

• Przedszkola uczestniczyły także w rożnego rodzaju działaniach mających na celu ułatwienie nauki dzieciom z Ukrainy:

  • • ze środków Funduszu Pomocy Obywatelom Ukrainy zakupiono pomoce dydaktyczne, zabawki, leżaczki, środki czystości, komplety podręczników itp.,

    • na zakończenie roku szkolnego 2021/22 dzieci 6 letnie kończące przedszkole otrzymały w ramach akcji z zakładem pracy LAKMA tornistry z pełnym wyposażeniem (Przedszkole nr 8),

    • finansowano także z rady rodziców pomoce dydaktyczne i wyjazdy na wycieczki.

• Ponadto, w Przedszkolu nr 7 pracownicy przedszkola przygotowywali suchy prowiantu dla uchodźców przekraczających granicę polski, a jeden z rodziców własnym transportem dostarczał go na miejsce granicy.

• Pracownicy Przedszkola nr 8 włączyli się w segregację rzeczy zgromadzonych przez mieszkańców w punkcie zorganizowanym przez miasto.

• Dzieci kończące edukację w przedszkolu otrzymywały także wyprawki „na pożegnanie” (Przedszkole nr 2 i Przedszkole nr 4).

W szkołach podstawowych, dla których organem prowadzącym jest Burmistrz Miasta Cieszyna, uczniom z Ukrainy zapewniono możliwość skorzystania z:

• Dodatkowej nauki języka polskiego;

• Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formie: rozmów indywidualnych, pogadanek w zespołach klasowych, indywidualnych rozmów z psychologiem i pedagogiem szkolnym, zajęć terapeutycznych;

• Uczniowie otrzymali wyprawki szkolne i podręczniki;

• Zakupiono pomoce dydaktyczne do zajęć z dodatkowego języka polskiego, słowniki ukraińsko-polskie itp.;

• Zapewniono nieodpłatne obiady;

• Uczniowie z Ukrainy mogli także uczestniczyć we wszystkich wydarzeniach szkolnych, akcjach, wycieczkach i imprezach kulturalnych;

• Zapewniono możliwość korzystania z różnych form zajęć pozalekcyjnych (wyrównawczych i rozwijających zainteresowania);

• Ponadto, poszczególne Szkoły podejmowały wielorakie działania mające na celu integrację dzieci:

  • • w Szkole Podstawowej nr 5 z Oddziałami Integracyjnym przeprowadzono:

      • • akcję „Uczymy się razem” – pomoc w nauce połączoną z integracją,

        • PIKNIK RODZINNY – zorganizowanie spotkania dla całej społeczności szkolnej, w tym rodzin z Ukrainy,

        • akcję „Czytam sobie, czytam Tobie” – wspólny występ artystyczny uczniów, w tym dzieci z Ukrainy z okazji mikołajek, czytanie opowiadania pt. Mikołaj,

        • udział dzieci ukraińskich w półkolonii letniej,

    • w Szkole Podstawowej nr 4 koledzy z klasy zapoznawali się z ukraińską kulturą i obyczajami.

• Szkoły uczestniczyły także w rożnego rodzaju działaniach mających na celu ułatwienie nauki dzieciom z Ukrainy:

  • • w ramach projektu Fundacji Szkoła z Klasą z firmy ProData w 2022 roku Szkoła Podstawowa nr 1 otrzymała nieodpłatnie 5 szt. laptopów, a Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnym – 6 sztuk laptopów dla uczniów z Ukrainy i nauczycieli prowadzących z nimi zajęcia. Pedagodzy skorzystali także ze szkoleń organizowanych przez Fundację,

    • w Szkole Podstawowej nr 1 realizowano projekt pn.: „Wsparcie dla uczniów z Ukrainy – Miasto Cieszyn” (rozpoczęty w 2022 r., kontynuowany nadal) - adaptacja pomieszczenia na prowadzenie dodatkowych zajęć dla uczniów z Ukrainy oraz wyremontowano salę na dodatkowe zajęcia z języka polskiego dla uczniów z Ukrainy z klas 5-8,

    • Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi wraz Towarzystwem Przyjaciół Dzieci Oddział Powiatowy w Cieszynie za pośrednictwem MOPS w Cieszynie przystąpiła do projektu „Usługi społeczne na rzecz ograniczenia skutków kryzysu wywołanego konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy – Miasto Cieszyn”. W ramach tego projektu wyremontowano i wyposażono pomieszczenie w budynku szkoły i utworzono nowe miejsca dla dzieci z Ukrainy w placówce wsparcia dziennego, działającej na terenie szkoły.

Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2022 r. wyniosły blisko 1,2 mln zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W głównej mierze skupiały się one na zwiększeniu dostępności do instytucji wspomagających proces leczenia oraz rehabilitacji osób nadużywających substancji psychoaktywnych i ich rodzin a także na poprawie skoordynowanych działań profilaktycznych, informacyjnych, edukacyjnych i szkoleniowych. 

Pozwoliło to m.in. na udzielenie dotacji Towarzystwu Przyjaciół Dzieci na:

• • Środowiskowe Ogniska Wychowawcze TPD oraz Świetlicę Środowiskową „Przytulisko” (z oferty skorzystało 130 dzieci i młodzieży z cieszyńskich szkół),

  • kolonię letnią TPD - Pogorzelica 2022 z elementami programu profilaktycznego „Spójrz inaczej”, w której uczestniczyło 58 dzieci,

  • półkolonię letnią TPD – Aktywne lato z TPD z elementami programu profilaktycznego dla 70 uczestników,

  • półkolonię zimową - Aktywna zima z TPD.

Ponadto udzielono dotacji Stowarzyszeniu Pomocy Wzajemnej „Być Razem” na:

• dofinansowanie zadania „Program wieloaspektowej pomocy psychologicznej i prawnej Rodzina w Centrum”; z projektu skorzystało 296 osób mieszkających w Cieszynie, w tym 197 osób dorosłych oraz 99 dzieci i młodzieży, w ramach m.in.: poradnictwa prawnego, psychologicznego, grupowej terapii zajęciowej , grup socjoterapeutycznych oraz zajęć kompensacyjno – rewalidacyjnych,

• realizację zadania „Nowy start nowe szanse” - program aktywizacji społecznej osób bezdomnych, w tym praca socjalna, grupy edukacyjne, wykłady, warsztaty edukacyjne oraz warsztaty treningu pracy na rzecz osób bezdomnych, z których skorzystało 65 osób.

Dofinansowano również Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii prowadzony przez Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej „Być Razem”, z pomocy którego skorzystały 82 osoby z gminy Cieszyn (dyżur terapeuty uzależnień i konsultacje psychoterapeutyczne).